De valkuil van het perfectionisme

Schildercursus

In het najaar van 2023 nam ik deel aan een antroposofische schildercursus. In 12 weken schilderde ik een groot werk door telkens transparante lagen verf over elkaar te schilderen. Zo dienden zich figuren aan. In mijn geval bleek er een ontmoeting te ontstaan tussen 2 figuren. Het kunnen mensen zijn, of engelen of andere wezens. Sommige kijkers zien er vleugels van een engel in. Dat vind ik ook een mooi beeld.

Paniek

Het gebeurde vlak voordat het schilderij af was. Doordat ik vermoeid was, voelde ik niet goed dat ik eigenlijk moest stoppen. Ik wilde nog één toevoeging doen, en dat ging mis. Er ontstond een vlek die niet meer te herstellen bleek. Paniek! Wat voelde ik me stom. Had ik dit niet beter aan moeten voelen? Waarom wilde ik zo nodig toch verder gaan? Eén van de antwoorden is de valkuil van het perfectionisme.

Doorgeslagen kwaliteit

Perfectionisme is de doorgeslagen kwaliteit van iets goed willen doen. Kwaliteit willen leveren is prima, maar goed is goed genoeg. Als het van jezelf altijd beter moet, dan stap je in de valkuil van het perfectionisme. Een eigenschap die niet alleen lastig is voor jezelf, maar ook voor anderen. De kunst is echt om te leren wanneer het goed genoeg is. En dan loslaten. Ik heb die grens niet goed gevoeld dit keer. En er kwam een harde les want ik baalde er echt van dat mijn schilderij veranderd is. Maar vaak weet je wel wanneer je eigenlijk moet stoppen. Het slaat door als je teveel aandacht aan kleine details gaat besteden die het eigenlijk niet echt verbeteren. Heb dan de discipline om te kiezen om te stoppen met het verfijnen. Dit kun je oefenen.

Accepteren

In de weken erna schilderde ik toch door. Niet om mijn schilderij in de oorspronkelijke staat terug te brengen; dit ging niet meer. Maar om de toevoegingen te verbeteren. Mijn schilderij werd uiteindelijk wel naar wens, maar anders dan op deze foto. Dat geeft niet, want accepteren hoort er ook bij in het leven. Als kunstzinnig coach zeg ik altijd; het hoeft niet mooi of goed te zijn, het hoeft niet perfect. Als jij jezelf er maar mee uitdrukt. Nu mocht ik dat ook weer eens heel diepgaand ervaren. En dat was leerzaam!

Goed is goed genoeg

Op dit moment ben ik dus wat minder streng voor mezelf. En is mijn motto: goed is goed genoeg.

Samenwerken met Het Activeringshuis

Regelmatig geef ik de oefeningen uit de kunstzinnige coaching ook als workshop. Dat is zo leuk om te doen! Als er een fijne sfeer in een groep is, kunnen deelnemers elkaar echt optillen en verder helpen. Ook is het leuk om inspiratie te delen en elkaars werk te bewonderen.

Hierbij geldt ook weer: het gaat niet om ‘mooi’ of ‘goed’ maar om de zeggingskracht van een werk. Die is vaak verrassend groot.
Ik laat altijd de werken even bij elkaar leggen, zodat er een kleurrijke collage te bewonderen is. Gisteren mocht ik weer een mooie workshop Kernkwaliteiten geven voor Het Activeringshuis, waar mensen op zoek naar werk geholpen worden bij het vinden van hun talenten, wensen en hun kracht. Dit gebeurt met geduld, respect en veel oprechte aandacht.

Geweldig dat er zulke plekken zijn waar deelnemers echt gezien worden. En nog fijner is het, voor mij dan, dat ik daar als kunstzinnig coach mijn steentje aan mag bijdragen. Daar leer ik zelf ook weer van. Immers, ook als coach ben je nooit uitgeleerd!

Workshop Kernkwaliteiten
Aan het werk in het Activeringshuis
Kunstzinnige kernkwaliteiten en uitdagingen
Iedereen is uniek!